

Thỏa thuận thương mại Mỹ – EU tái định hình thuế quan, cam kết năng lượng và dòng vốn xuyên Đại Tây Dương

Thỏa thuận thương mại Mỹ–EU vừa được hoàn tất, với tên chính thức là “Framework on an Agreement on Reciprocal, Fair, and Balanced Trade”, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ kinh tế xuyên Đại Tây Dương. Được ký kết ngay hôm nay, thỏa thuận này thay đổi căn bản cơ cấu thuế quan, cơ chế mua sắm năng lượng và các cam kết đầu tư giữa Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu.
Tại sao điều này lại quan trọng? Bởi vì cốt lõi của nó là một sự tái cân bằng chiến lược trong các chuẩn mực thương mại, tác động đến mọi lĩnh vực từ ngành sản xuất ô tô đến các nhà sản xuất chip AI, đồng thời định hình lại dòng vốn xuyên Đại Tây Dương. Đáng chú ý, đây không chỉ là một văn bản mang tính định hướng, mà còn phản ánh những ưu tiên đã được điều chỉnh và trở thành bản thiết kế cho những tháng và năm tới.
Tác động Kinh tế
Cải tổ Thuế quan và Hải quan
Theo thỏa thuận thương mại Mỹ – EU, phần lớn hàng hóa châu Âu nhập khẩu vào Hoa Kỳ hiện sẽ chịu mức thuế cơ bản 15%, thay thế cho các mức cao hơn trước đây ở các lĩnh vực trọng yếu như ô tô, dược phẩm và chất bán dẫn. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mức thuế giảm này đối với các ngành như ô tô chỉ có hiệu lực khi EU ban hành luật loại bỏ thuế đối với hàng công nghiệp của Mỹ.
Ở chiều ngược lại, EU cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với toàn bộ hàng công nghiệp từ Hoa Kỳ, đồng thời mở rộng ưu đãi cho nhiều mặt hàng thủy sản và nông sản như sữa, trái cây chế biến, dầu đậu nành và thịt bò rừng. Đặc biệt, EU còn cam kết mua khoảng 750 tỷ USD năng lượng xuất khẩu từ Mỹ, động thái được xem như một nhượng bộ kinh tế đáng kể, có thể thúc đẩy các nhà sản xuất Mỹ và tái cân bằng cán cân thương mại.
Chiến lược Mua sắm & Đầu tư
Phạm vi của thỏa thuận vượt xa thuế quan. EU cam kết mua khoảng 750 tỷ USD năng lượng từ Mỹ (bao gồm LNG, dầu mỏ và năng lượng hạt nhân) vào năm 2028, cùng với 40 tỷ USD chip AI. Song song, các doanh nghiệp châu Âu cũng dự kiến đầu tư 600 tỷ USD vào các lĩnh vực chiến lược tại Mỹ trong cùng giai đoạn.
Nói cách khác, đây không chỉ là thương mại mà còn là dòng vốn quy mô lớn, góp phần củng cố an ninh năng lượng và chuỗi đổi mới, tác động từ chuỗi cung ứng chip cho đến hoạt động mua sắm quốc phòng.
Điều kiện và Sự Mơ hồ
Tuy vậy, thỏa thuận thương mại Mỹ – EU vẫn đi kèm nhiều điều kiện. Cho đến khi EU khởi động tiến trình lập pháp, thuế quan của Mỹ có thể vẫn duy trì ở mức cao trong một số ngành trọng yếu. Các chuyên gia cảnh báo rằng sự mơ hồ trong triển khai có thể làm bùng phát tranh chấp hoặc gia tăng bất ổn. Hơn nữa, một số điều khoản của thỏa thuận mang tính không ràng buộc pháp lý, thiên về chính trị nhiều hơn pháp lý, khiến tính khả thi trong thực thi vẫn là một dấu hỏi lớn.
Phản Ứng Thị Trường
Tâm lý cổ phiếu châu Âu
Thị trường chứng khoán châu Âu vẫn biến động mạnh. Một mặt, việc giảm thuế đối với dược phẩm, ô tô và chất bán dẫn có thể giúp giảm áp lực chi phí, hỗ trợ lợi nhuận doanh nghiệp. Theo Morningstar, các chi tiết nhìn chung mang lại tác động tích cực cho cổ phiếu châu Âu. Tuy nhiên, cấu trúc điều kiện của thỏa thuận lại khiến nhà đầu tư dè dặt. Truyền thông ghi nhận phản ứng trái chiều: một số nhà đầu tư lạc quan coi đây là “bước khởi đầu”, trong khi những người khác vẫn thận trọng.
Thế thủ trong ngành ô tô
Ngành công nghiệp ô tô – thước đo quan trọng của căng thẳng thương mại EU – Mỹ – đang đặc biệt dễ tổn thương. Các quỹ phòng hộ (hedge funds) được cho là đang bán khống cổ phiếu các hãng xe châu Âu như Stellantis, Valeo, Volvo, dự đoán rằng thuế quan tiếp tục gây áp lực và nhu cầu thị trường gặp khó khăn. Trong đó, Valeo là một trong những cổ phiếu bị bán khống nhiều nhất tại châu Âu, phản ánh sự hoài nghi sâu sắc. Ở chiều ngược lại, các hãng xe Mỹ như GM và Ford cũng đối mặt với thiệt hại hàng tỷ USD lợi nhuận, cho thấy tính “hai lưỡi” của thỏa thuận: việc giảm thuế phần nào không đủ bù đắp cho những thách thức mang tính cấu trúc.
Thị trường trái phiếu và tiền tệ
Mặc dù không trực tiếp bắt nguồn từ thỏa thuận thương mại, nhưng thị trường rộng lớn hơn lại tập trung vào tín hiệu chính sách tiền tệ, đặc biệt trước bài phát biểu của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tại Jackson Hole. Đồng euro đã giảm khoảng 0,2% khi bất ổn thương mại tác động đến tâm lý thị trường tiền tệ. Nhà đầu tư cũng theo dõi phản ứng của thị trường trái phiếu trước khả năng cắt giảm lãi suất. Những yếu tố này tuy mang tính bên ngoài, nhưng vẫn giao thoa và ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý thương mại.
Phân Tích Kỹ Thuật & Cơ Bản
Biến động vĩ mô
Từ góc độ vĩ mô, việc giảm thuế và cam kết mua hàng từ Mỹ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy sản xuất công nghiệp Mỹ, đồng thời giảm áp lực chi phí cho các nhà xuất khẩu EU. Nếu nguồn cung năng lượng trở nên ổn định hơn, những ngành nhạy cảm với chi phí đầu vào như hóa chất và sản xuất nặng sẽ hưởng lợi. Tuy nhiên, các hãng xe EU lại đối diện với khoảng thời gian ngắn để thích ứng với mức thuế mới. Nói cách khác, thỏa thuận thương mại EU – Mỹ là một “bài toán cân bằng”, và thị trường phải định giá cả cơ hội lẫn rủi ro.
Ngành hưởng lợi và gặp rủi ro
-
Hưởng lợi: Các nhà xuất khẩu hàng công nghiệp, hải sản, nông sản, năng lượng, chip AI của Mỹ; Doanh nghiệp EU có kế hoạch đầu tư lớn tại Mỹ.
-
Gặp rủi ro: Các hãng xe EU và nhà cung cấp linh kiện; Doanh nghiệp Mỹ ngoài lĩnh vực công nghiệp và nông sản vẫn chịu thuế; Ngành không nằm trong diện ưu đãi.
Về cơ bản, dòng vốn có thể dịch chuyển sang cổ phiếu công nghiệp và hạ tầng năng lượng của Mỹ, trong khi nhà đầu tư giảm tỷ trọng cổ phiếu ô tô châu Âu cho đến khi có thêm sự rõ ràng.
Diễn biến kỹ thuật trên thị trường
Trong mảng cổ phiếu, mức short interest cao ở các hãng xe châu Âu phản ánh tâm lý bi quan, có thể làm gia tăng biến động. Những đợt tăng ngắn hạn có thể kích hoạt short-covering, sau đó lại quay về xu hướng giảm. Ở Mỹ, ETF ngành năng lượng và chip có khả năng hút vốn nhờ các cam kết mua hàng quy mô lớn. Việc theo dõi khối lượng giao dịch và biến động theo tin tức là yếu tố then chốt.
Ý kiến chuyên gia
-
Reuters: Nhấn mạnh mức thuế cơ sở 15% chỉ có hiệu lực khi EU thực thi các điều kiện lập pháp.
-
Các nhà phân tích: Số liệu cam kết mua năng lượng và chip có sức nặng truyền thông, nhưng hiệu quả phụ thuộc vào khả năng triển khai thực tế.
-
Financial Times: Các quỹ đầu cơ đang đặt cược chống lại cổ phiếu ô tô, cho thấy rủi ro cấu trúc vẫn tồn tại, bất chấp việc giảm thuế.
-
AP: Một phần thỏa thuận mang tính chính trị nhiều hơn pháp lý, nghĩa là đây là “khung
-
hợp tác” hơn là một hiệp ước ràng buộc, đặt ra nghi ngại về tính bền vững lâu dài.
Triển vọng chiến lược
Thỏa thuận thương mại EU – Mỹ đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ kinh tế xuyên Đại Tây Dương: trần thuế quan được tái đàm phán, cam kết mua năng lượng và chip, cùng các khoản đầu tư lớn. Tất cả được gói trong một khuôn khổ vừa mang tính chính trị, vừa mở ra tiềm năng kinh tế. Thị trường phản ứng với sự lạc quan thận trọng: Mỹ và các ngành xuất khẩu chủ lực có thể hưởng lợi, trong khi ô tô châu Âu vẫn đứng trước nhiều bất ổn.
Điểm nhấn chính:
-
Tái cấu trúc thuế quan thể hiện sự linh hoạt, nhưng điều kiện đi kèm tạo ra sự mập mờ.
-
Cam kết mua hàng và đầu tư nâng tầm ảnh hưởng trong năng lượng, công nghệ và quốc phòng.
-
Tâm lý thị trường bị phân hóa: một số nhìn thấy cơ hội, số khác cảnh giác với thách thức.
-
Ảnh hưởng cuối cùng của thỏa thuận phụ thuộc vào tiến trình thực thi, động lực lập pháp và mức độ tin cậy lẫn nhau.
Luôn cập nhật tin tức mới nhất tại Dupoin & Dupoin Academy
TUYÊN BỐ MIỄN TRỪ TRÁCH NHIỆM
Các khoản đầu tư phái sinh tiềm ẩn nhiều rủi ro và có thể dẫn đến mất toàn bộ vốn đầu tư của bạn. Bạn được khuyến nghị nên đọc kỹ và tìm hiểu rõ về tính hợp pháp của công ty, sản phẩm và các quy tắc giao dịch trước khi quyết định đầu tư. Hãy giao dịch một cách có trách nhiệm và nhận thức đầy đủ.
CẢNH BÁO RỦI RO KHI GIAO DỊCH
Giao dịch ký quỹ có sử dụng đòn bẩy, tiềm ẩn rủi ro cao và có thể không phù hợp với tất cả nhà đầu tư. KHÔNG CÓ BẢO ĐẢM LỢI NHUẬN trong đầu tư, vì vậy hãy cẩn trọng với những ai cam kết lợi nhuận khi giao dịch. Không nên sử dụng số tiền mà bạn không sẵn sàng để mất. Trước khi quyết định giao dịch, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ các rủi ro liên quan và cân nhắc đến kinh nghiệm của bản thân.
